Modules
Ieder module is er een kans voor je om jezelf te ontdekken en die inzicht toe te passen in je dagelijks leven. Het dagelijks leven hier kan je gezin, je thuis of bij je werk zijn. We leven in het leven met de aanname dat we weten wie we zijn en wat het leven is. Die aanname kan ons behoorlijk in het probleem brengen.
We weten bijvoorbeeld niet waar de moeilijkheden vandaan komen. Het bestaan, ontstaan, uitdoving en de weg tot uitdoven van de moeilijkheden kennen we niet. Niet alleen de moeilijkheden, maar het geluk genieten we ook op basis van aanname. We weten niet dat lijden en geluk beide producten zijn van mind.
In ieder module van Mind Only ga je een stap verder in het ontdekken van het mysterie van mind. Het ontdekken van je mind doe je met de ondersteuning van de eerste klasse leraren van het vakgebied. Dat geeft je meer steun en stabiliteit in deze spirituele reis. De modules van Mind Only opent de kansen voor ons om tot de kern van de mensheid en van het leven te komen en volledig te kunnen begrijpen.
Bescherm je zintuigen en wees vrij van verslaving
Onze wereld zit vol met verleidingen die plezierige gevoelens beloven. Onze zintuigen zijn daar niet tegen beschermd en worden voortdurend blootgesteld aan objecten van verlangen. We rennen achter die verlangens aan en consumeren ze zonder te weten waar ze ons naartoe leiden. Als je dit niet herkent, raak je gevangen in een verslaving en verlies je je vrijheid, of lukt het je niet om hieruit te komen.
Hoe kunnen we onze zintuigen beschermen? Wat zijn zintuigen precies en hoe werken ze? Het antwoord vanuit de boeddhistische psychologie biedt je simpele oefeningen en duurzame veranderingen in je leven.
In deze retraite ondersteunen we je om je gevoelens en hun functies beter te begrijpen, zodat je vrij kunt zijn van alle vormen van verslaving.
De Zes Paramita's
De zes paramita's zijn de zes prachtige oefeningen die een authentieke bodhisattva belichaamt. Het begint met dana-paramita. Het leven is een geschenk en een bodhisattva weet altijd hoe hij inzicht en compassie aan het leven kan geven. We kunnen alleen het beste van het leven ontvangen als we het beste van ons aan het leven schenken. Dana-paramita is een onmisbare oefening als we van dit leven houden. Vraag niet wat het leven je geeft of niet geeft, maar wat je aan het leven kunt geven.
De andere paramita's zijn: sila-paramita (deugd), ksanti-paramita (geduld), virya-paramita (ijver), dhyāna-paramita (meditatie) en prajna-paramita (inzicht). Een bodhisattva beschermt zichzelf en anderen door de zes paramita’s in het leven toe te passen. Wat als we behoefte hebben om te leven als een bodhisattva, een groot levend wezen dat het leven wil dienen? Dan hebben we deze zes praktische oefeningen nodig. Deze zes paramita’s vertegenwoordigen ook de kern van een boeddhistische beweging die mahayana (het grote voertuig) heet. In de mahayana-traditie oefenen we niet alleen voor onszelf, we oefenen voor alle andere levende wezens.
De Kracht van Tijdloosheid (Akalika)
We leven vaak met een conventioneel idee van tijd en geloven dat het verleden voorbij is. Wat we in het verleden hebben gedaan, lijkt onomkeerbaar. Dit misverstand voedt gevoelens van schuld en spijt, die ons denken, spreken en handelen beïnvloeden zonder dat we ons bewust zijn van hoe onze gehechtheid aan het verleden onze beleving van het heden kleurt.
Toch is het verleden niet werkelijk verdwenen. Inzicht en wijsheid geven ons de mogelijkheid om het verleden te ontdekken. Er is geen scheiding tussen verleden, heden en toekomst – alles is diep verbonden. Wanneer we het verleden met wijsheid aanraken, wordt het levendig en toegankelijk. De leer van de Boeddha opent een pad om het verleden niet als een last te dragen, maar als een bron van begrip die het heden verrijkt.
Zonder Angst
Angst is een mentale formatie. Volgens de Boeddha zijn er, daar waar onwetendheid is, ook mentale formaties aanwezig, onder andere angst. Vanwege mentale formaties hebben we bewustzijn. De oorsprong van angst is onwetendheid en de manifestatie van angst is te zien in ons bewustzijn. Om vrij van angst te zijn, moeten we onze angst op een correcte wijze observeren. De Dharma begeleidt ons om angst met aandacht, concentratie en inzicht te doorgronden.
Hoe kunnen we zonder angst leven? We kunnen angst alleen loslaten als er inzicht aanwezig is. Inzicht helpt ons angst en zijn kern te doorgronden. In deze cursus leren we de non-dualistische kwaliteit van angst te zien. Als we angst begrijpen, zien we het niet meer als een vijand. We leren angst op een vriendelijke wijze te observeren. We transformeren de energie van angst tot een positieve energie. We leven zonder angst en leren niet bang te zijn als deze mentale formatie zich manifesteert.
Waar komt ons bewustzijn vandaan?
Heb je je ooit afgevraagd waar je gedachten vandaan komen? Je zit stil, en plotseling komt er een herinnering uit je kindertijd naar boven. Waar was die herinnering vóór dat moment? En wanneer je straks in slaap valt, waar gaat je bewustzijn dan naartoe? Veel van ons denken dat alles een begin heeft, maar geldt dat ook voor bewustzijn? Volgens de neuropsychologie ontstaat bewustzijn in de hersenen, waar miljarden neuronen signalen afvuren. Toch blijft er een groot mysterie: hoe ontstaat ervaring? Waarom voelen we emoties? Hoe komt het dat we een ‘ik’ ervaren?
Sommige denkers, zoals Vasubandhu, stellen dat materie en bewustzijn niet gescheiden zijn, maar twee manifestaties van hetzelfde. In de boeddhistische traditie wordt bewustzijn gezien als een stroming zonder begin of einde, die zich steeds opnieuw manifesteert in verschillende vormen. Stel je voor dat bewustzijn als een golf in de oceaan is. Een golf lijkt te ontstaan en te verdwijnen, maar is altijd een deel van het water. Wanneer de golf verdwijnt, verandert hij alleen van vorm. Zou bewustzijn hetzelfde kunnen zijn? Neem een moment om jezelf af te vragen: Wie is de persoon die nu denkt? Waar komen gedachten vandaan? Waar gaan ze naartoe als ze verdwijnen?
Interzijn: het net van compassie
Wanneer we een bloem met aandacht bekijken, zien we niet alleen haar vorm en kleur. We voelen de regen die haar voedt, het zonlicht dat haar doet groeien, en de aarde die haar draagt. Zelfs de lucht die we inademen is met haar verbonden. Dit is interzijn—de diepe wetenschap dat alles met elkaar verweven is. Wij bestaan niet als afzonderlijke individuen, maar als deel van een groter geheel. "Ik ben" betekent in wezen "Ik besta in verbinding met jou." Vaak zoeken we geluk voor onszelf, zonder te beseffen dat werkelijk geluk ontstaat wanneer we ook het geluk van anderen omarmen.
Inzicht in interzijn leidt ons vanzelf naar compassie. Wanneer we de verbondenheid van alles werkelijk zien, wordt compassie geen keuze meer, maar een natuurlijke houding. We kunnen niet gelukkig zijn terwijl anderen lijden, omdat dit in strijd is met onze onderlinge verbondenheid.
Eenzaamheid is een groot probleem in deze tijd. Ondanks technologie voelen we ons steeds verder verwijderd van elkaar. Maar wat als eenzaamheid een misverstand is? Wat als we alleen vergeten zijn hoe we ons diep met elkaar kunnen verbinden? Interzijn herinnert ons eraan dat we elkaar nodig hebben. We zijn geen eilandjes, maar schakels in een oneindig netwerk van leven. Als we elkaar erkennen, ontstaat er stabiliteit—zowel in onszelf als in de wereld om ons heen.